Các vị thầy cô giáo tôn kính! Xin chào mọi người!

Hôm nay, tôi xin tiếp tục chia sẻ tâm đắc khi học tập chương thứ tư  “Phụ hạnh” trong “Nữ Giới”. “Phụ hạnh”trên thực tế chính là bốn đức hạnh của phụ nữ: Phụ đức, phụ dung, phụ ngôn, phụ công. trong “Nữ Giới”, bốn đức hạnh “đức, ngôn, dung, công” là phần mà tôi có cảm xúc lớn nhất trong quá trình học tập bảy chương này. Bởi vì tầm tuổi này (tôi sinh năm 1972, năm nay tôi ba mươi tám tuổi), nhưng đối với tam tòng tứ đức tôi lại không có bất cứ khái niệm gì. Hơn nữa, nếu như nghe những lời này thì tôi sẽ cảm thấy rất khó chịu, rất phản cảm, vì một chút tôi cũng chưa từng tiếp xúc qua. “Nữ Giới” là do tình cờ năm ngoái khi học tập văn hóa truyền thống, tôi nhìn thấy một quyển sách nhỏ hay, chính là “Quyển sách mà phụ nữ đời nay không thể không đọc”. Sau đó tôi thuận tay lật vài trang đặc biệt, nhìn thấy phần “phụ hạnh” tôi rất chấn động, bởi vì tôi cảm thấy nó hoàn toàn khác so với tưởng tượng của tôi. Sau đó, tôi liền đem cuốn sách này về công ty. Lúc đó tôi đã in khoảng 1.000 quyển. Trước tiên tôi phát cho nhân viên nữ trong công ty, sau đó thì phát cho các hội viên. Kỳ thực tôi cũng không nghiêm túc học tập, chỉ cảm thấy nó rất hay. Đương nhiên sau đó tôi cũng in mấy vạn cuốn phát ra bên ngoài để cho các nhân viên nữ học tập, nhưng họ lại không hiểu lắm. Lúc đó các nhân viên nữ còn nói với tôi: “Giám đốc Trần à! Cô giảng cho chúng tôi đi!”. Tôi nói: “Kỳ thực, tôi làm cũng không tốt, nên không giảng nổi. Mọi người hãy đọc nhiều lần. Chẳng phải nói, đọc sách ngàn lần nghĩa kia tự hiểu hay sao?”.

Trước khi giảng giải thì tôi xin chia sẻ một chút với mọi người sự kết duyên của tôi với quyển “Nữ Giới” này. Việc mà giúp họ thay đổi nhiều nhất chính là khi học phần “phụ hạnh”. Lúc đó, bởi vì tất cả nhân viên nữ trong công ty chúng tôi đều là con một, phần lớn đều là thế hệ 9X, tức là khoảng hơn hai mươi tuổi, cho nên thứ nhất là không biết nấu cơm, thứ hai là không biết dọn dẹp nhà cửa. Khi học “Nữ Giới”, mặc dù các nhân viên nữ không hiểu tầng ý nghĩa thâm sâu bên trong, nhưng sau khi học xong thì thay đổi đầu tiên họ nói với tôi là: “Giám đốc Trần à! Buổi trưa chúng tôi có thể tự nấu cơm”, là do các nhân viên nữ tự họ yêu cầu. Lúc đó tôi cảm thấy rất vui, tôi nói: “Được, vậy chúng ta tự nấu cơm nhé!”. Bởi vì trước đây họ đều mua cơm hộp về ăn, sau khi tự nấu ăn thì tôi đã nói với toàn thể nhân viên là: “Mỗi buổi trưa tôi sẽ trợ cấp tiền cơm trưa cho các bạn. Nếu các bạn ở lại tự nấu cơm thì tôi sẽ xuất ra một phần tiền của tôi, nhưng chỉ dùng số tiền này để nấu cơm trưa mà phải nấu chay. Nếu các bạn muốn ăn thì các bạn ăn, còn các bạn không muốn ăn thì có thể tiếp tục dùng tiền trợ cấp ăn trưa để mua thịt kho tàu. Nhưng nếu các bạn ăn cơm chay tôi nấu thì không thể tay này lại cầm một cái lạp xưởng được. Hai bên đều muốn, đều ăn, thì không được”. Lúc mới bắt đầu thì chỉ có hai - ba người hưởng ứng. Sau khi họ tính toán kỹ lại thì thấy, nếu ăn cơm chay của tôi thì một ngày tiết kiệm mười đồng, một tháng chí ít có thể tiết kiệm được ba trăm đồng. Sau đó tất cả đều ăn chay. Khi mới bắt đầu ăn chay thì ai cũng than đói, có thể do họ đang ăn thịt lại chuyển qua ăn chay, đặc biệt là những đồng nghiệp nam. Sau đó tôi nói: “Nếu đói các bạn có thể ăn thêm mấy bát. Dù sao trên bàn cũng không thể nhìn thấy thịt, nhìn thấy thịt vậy thì không đúng rồi, không công bằng”. Sau đó dần dần họ cũng quen.

Tôi đã mở một khóa học riêng khoảng ba ngày cho các nhân viên nữ, không phải giảng “Nữ Giới” mà học về nấu ăn như thế nào. Tôi nói: “Hiện tại xem sách dạy nấu ăn thì quá khó, nên trước tiên tôi sẽ đơn giản nói qua với các bạn, ví dụ như cơm phải nấu như thế nào?”. Bởi vì có khoảng hơn hai mươi nhân viên, nồi cơm đó rất lớn nên họ đều không biết nấu cần phải đổ bao nhiêu nước. Tôi liền nói cho họ biết phương pháp. Nồi rau lớn như vậy cần phải xào như thế nào? Xào phải có trước, có sau. Ví dụ từ khâu rửa rau, chuẩn bị rau, sau đó làm cái gì trước, làm cái gì sau. Bởi vì không có nhiều nồi như vậy nên bạn phải nấu trước, xào trước, hay là hấp trước. Tôi nói đại khái về trình tự nấu ăn, sau đó trọng điểm nói mấy nguyên tắc. Tôi nói: “Đầu tiên, ăn chay thì phải có rau ngũ sắc, không thể kén ăn. Thứ hai, không thể thiếu những món đậu, tức là đậu tương, đậu nành đều nên ăn thường xuyên. Thứ ba, các loại nấm không thể thiếu. Ví dụ như: mộc nhĩ, nấm hương nên thường xuyên ăn. Thứ tư, hạnh nhân không được thiếu. Thường xuyên rang đậu phộng, hạt điều”. Sau đó họ đều nói: “Giá thành cao quá”. Tôi nói: “Chúng ta không thể vì ham rẻ mà ăn chay. Thứ nhất, phải khiến tất cả mọi người đều cảm thấy ngon miệng. Thứ hai, phải để họ ăn xong thì cảm thấy thân thể khỏe mạnh hơn, có dinh dưỡng hơn trước đây. Do vậy, về mặt tiền bạc không thể keo kiệt. Các bạn chỉ cần mua là được rồi, bao nhiêu tiền tôi sẽ đưa một sổ tài khoản cho các bạn, các bạn tự đi rút tiền mua”.

Học “Nữ Giới” là một sự thay đổi lớn nhất đối với các nhân viên nữ trong công ty chúng tôi. Đến hiện tại thì tài nghệ nấu ăn của họ đều rất tốt, nấu ăn rất ngon. Tôi đến công ty thấy họ còn làm sủi cảo chay, bánh bao chay, nào là khoai tây kho tàu, đều do họ tự nghiên cứu ra. Đến Tết họ trở về nhà nấu cơm cho cha mẹ, cha mẹ họ đều nói: “Công ty các con còn dạy cả nấu ăn nữa sao?”. Sau đó họ đều nói: “Điều này rất tốt, bởi vì tương lai kết hôn có thể đều phải cần đến”.

Học tập “Nữ Đức” tôi cảm thấy quan trọng không phải là học tri thức, mà là sau khi học xong thì thân tâm, cuộc sống của chúng ta có phải hài hòa, vui vẻ hơn hay không.

Khi chúng tôi giảng bài có chia sẻ phần “kính thuận” trong chú giải của Vương Tương. Ông đã nói, “kính thuận”chủ yếu ở tâm. Đức hạnh của phụ nữ là nhìn ở trên sự, cũng chính là nói trong lòng bạn luôn giữ tâm cung kính và nhu thuận thì biểu hiện ra bên ngoài chính là bốn đức tướng. Do vậy, chúng ta xem phần mở đầu trong “Nữ Giới” nói như thế nào về “tứ đức”?

“Phụ đức không nhất định phải thông minh tuyệt đỉnh, phụ ngôn không nhất định phải mồm mép lanh lợi, phụ dung không nhất định phải nhan sắc mỹ lệ, phụ công không nhất định tay nghề phải khéo léo hơn người”.

Mọi người xem xong đoạn này thì tâm liền sẽ buông xuống. Kỳ thực nó rất dễ làm. Bởi vì, nếu một điều nào đó mà bạn làm rất xuất sắc, thì tâm kính thuận của bạn sẽ không còn nữa, đặc biệt bạn rất dễ sinh ngạo mạn. Bạn nghĩ xem, nếu như một người rất xinh đẹp hoặc một kỹ năng nào đó rất tốt, hoặc rất giỏi biện luận, vậy thì người phụ nữ này rất dễ trưởng dưỡng tâm ngạo mạn. Cho nên, phía trên Ban Chiêu - Tào Thái Cô [DTNT1] đã nói ra tổng nguyên tắc, tức là bốn điều này đều phải có đủ, nhưng không được chìm đắm ở trong đó. Mấu chốt là cái tâm đó của bạn. Những điều bà nói kỳ thực chính là thực hành cái đạo “Trung Dung” trong “Đại Học”. “Trung Dung” tức là không được bất cập, cũng không được thái quá. Chúng ta sẽ chia sẻ từng điều một.

Trước khi chia sẻ, lần đầu tiên tôi nhìn thấy “tứ đức” thì ấn tượng đầu tiên của tôi là gì? Trên thực tế chính là giúp ba nghiệp: thân, khẩu, ý của chúng ta đều có thể thanh tịnh, không nhiễm. Bạn xem, Ban Chiêu nói “phụ đức” là gì? “Tâm chi sở thí vị chi đức” (những thứ từ tâm thể hiện ra gọi là đức). “Phụ ngôn” là: “Khẩu chi sở tuyên vị chi ngôn” (lời tuyên truyền từ miệng gọi là ngôn). “Phụ dung” là: “Mao chi sở sức vị chi dung” (phục sức dung mạo gọi là dung). “Phụ công” là: “Thân chi sở vụ vị chi công” (việc làm của thân gọi là công). Trên thân phải thêm một cái, là dung mạo của phụ nữ, bởi vì phụ nữ đều rất chú ý đến dung mạo.

Bà đã chú giải cho “phụ đức” như vầy: “U nhàn trinh tịnh, thủ tiết chỉnh tề, hành kỷ hữu sỉ, động tịnh hữu pháp”. Mười sáu chữ, nếu chúng ta học qua “Luận Ngữ” của thầy Chung giảng thì sẽ biết chữ “trinh” trong “u nhàn trinh tịnh” có bốn hàm nghĩa. Nếu chúng ta học “Nữ Tứ Thư” thời xưa sẽ phát hiện thấy chữ “trinh” này số lượng xuất hiện rất nhiều và chữ “tịnh” số lượng xuất hiện cũng rất nhiều. “Trinh”, tôi cảm thấy trong xã hội hiện tại nên đặc biệt nhấn mạnh trinh tiết. Đó chính là hàm nghĩa thứ tư. Bởi vì trước tiên chúng ta làm người thì hiếu thân tôn sư là đức hạnh vốn có, cần phải có của chúng ta. Nhưng là một người phụ nữ, thì trên cơ sở này cần phải nhấn mạnh điều gì? Tôi cảm thấy cái đức hạnh đó chính là trinh tiết.

Vì sao tôi lại nói như vậy? Bởi vì tôi từng tiếp xúc với một số phụ nữ, họ đối với mẹ cũng rất hiếu thuận, cho rằng mình rất hiếu thuận, rất cung kính, không tiếc dùng tiền phụng dưỡng mẹ, nhưng về mặt tình cảm trong đời sống hôn nhân thị lại rất phóng túng, không chú ý trên phương diện này. Khi tôi trao đổi với cô giáo này, cô ấy nói với tôi là: “Hiện tại là xã hội gì rồi?”. Bởi vì tuổi của cô ấy và tôi gần bằng nhau. Cô ấy nói: “Cô hãy xem giá trị quan của phương Tây, chúng ta đừng nên cứ mãi nắm chặt, không buông những thứ cổ hủ, phải buông xuống”. Cô ấy nói: “Cô là đồ cổ hủ”. Cô ấy nói tôi là đồ cổ hủ, vì sao vậy? Bởi vì người bạn trai đầu tiên của tôi chính là chồng tôi. Sau khi tốt nghiệp đại học, mặc dù chúng tôi là bạn học cấp ba nhưng cấp ba không có tiếp xúc, sau khi tốt nghiệp đại học thì anh ấy theo đuổi tôi. Lúc đó tôi đã hỏi bà nội của tôi, bởi vì từ nhỏ tôi đã sống chung với bà. Bà nội tôi nói: “Con nên mau lấy chồng đi, nếu không để lớn tuổi sẽ không còn đẹp. Nếu không lấy được chồng thì phải làm sao?”. May mà các bạn học khá hiểu rõ, tôi rất sớm, hai mươi tuổi tốt nghiệp đại học, hai mươi hai tuổi thì lấy chồng. Thế nên lúc đó cô giáo đó đã nói: “Cô là đồ cổ hủ”. Bởi vì ở bên ngoài tôi không hiểu rõ lắm. Sau đó tôi liền hỏi cô ấy: “Có phải hiện nay các cô đều có những quan điểm như vậy đúng không? Có thể ở bên ngoài có rất nhiều những mối quan hệ gọi là tình một đêm phải không?”. Cô ấy nói: “Đúng rồi! Điều này chẳng xem là gì cả”. Cô ấy cho rằng điều đó cũng không trái ngược với luân lý đạo đức, bởi vì cô ấy nói “tôi cũng rất hiếu thuận cha mẹ tôi”. Sau đó tôi cũng không nói gì.

Nhưng tôi nghĩ, nếu chúng ta nhìn từ góc độ của “Đệ Tử Quy”, trong “Đệ Tử Quy” có nói: “Đức hạnh kém, cha mẹ tủi”. Việc này có được xem là đức hạnh kém hay không? Tôi cảm thấy một người phụ nữ chân chánh thì không những tâm thanh tịnh, không nhiễm, mà thân của cô ấy cũng phải thanh tịnh, không nhiễm. Hơn nữa, tôi nghĩ hiện nay không phải chỉ có tôi nói như vậy, hai ngày trước trước khi tôi đến giảng bài ở buổi luận đàm Hàm Đan, cha tôi đã đặc biệt đưa cho tôi xem một đoạn tin tức trên báo. Hiện nay ông có một công việc, bởi vì ông muốn xem báo mà gia đình chúng tôi nhiều năm không đặt mua báo. Tôi cũng đồng ý với ông nhưng tôi nói: “Ba có một nhiệm vụ, đó là giúp con cắt lấy một số minh chứng, ví dụ như quả báo của việc bất hiếu cha mẹ, hoặc những tin tức như gia đình rất hòa thuận”. Đây là một đoạn tin tức mà cha tôi đặc biệt đưa cho tôi. Tin tức này là ở tỉnh Vân Nam. Họ đã chính thức đưa chủ đề “Giữ Trinh Tiết Trước Khi Kết Hôn” vào trong giáo trình, hơn nữa còn trích dẫn những tài liệu của phương Tây. Phương Tây cũng đang tuyên truyền giảng giải điều này. Đó là một đoạn tin tức ngắn nhưng vô cùng quan trọng. Sau đó, trong buổi luận đàm ở Hàm Đan tôi còn tuyên đọc trước đại chúng. Điều này nói rõ, nước ngoài đã ý thức được phụ nữ giữ trinh tiết là một đức hạnh rất quan trọng. Đây là truyền thống mỹ đức của dân tộc, đất nước chúng ta từ xưa tới nay đều như vậy, là mỹ đức mà phụ nữ dân tộc ta nên có. Nghĩa là phải giữ trinh tiết của mình, phải giữ thân mình như ngọc vậy. Bạn không thể học những thứ không tốt của người khác, còn những thứ quý giá của mình thì vứt bỏ. Cho nên, đoạn này tôi có thể chia sẻ những trọng điểm cần thiết với mọi người, bởi vì trên phương diện này bản thân tôi không có kinh nghiệm, chỉ là tôi nhìn thấy một số ví dụ bên cạnh mình.

Ví dụ trong số những bạn nữ mà tôi từng tiếp xúc, có một phụ nữ lớn hơn tôi mười mấy tuổi, có mối tình với một người đàn ông đã có vợ từ rất sớm, khoảng mười mấy năm. Người đàn ông đó là một vị lãnh đạo, cũng chưa hề chuẩn bị ly hôn để ở với cô ấy. Cô ấy vẫn luôn ôm suy nghĩ trông ngóng, trông ngóng. Từ năm ba mươi tuổi cô ấy trông ngóng đến năm bốn mươi tuổi, nhưng không có kết quả. Sau đó vì việc này mà cô ấy đã phá thai khoảng sáu lần, toàn bộ thân tâm đều tiều tụy. Cô ấy mắc rất nhiều bệnh phụ khoa, nhìn rất già. Đương nhiên với tình trạng hiện nay của cô ấy, người đàn ông đó cũng đối xử với cô ấy không tốt lắm. Do vậy, lúc đó tôi còn nói với cô ấy rằng: “Vì sao chị phải làm như vậy?”. Cô ấy nói, vì cô ấy rất yêu người đàn ông này, còn nói như thế này, như thế kia. Do vậy tôi cảm thấy phụ nữ nên có một tình yêu lý trí, chứ không phải một tình yêu chấp trước si mê, không hay không biết, hủy hoại bản thân mình, hủy hoại gia đình mình, còn nghĩ rằng giữ mối tình đó cả đời là một việc tốt mà không hề nghĩ đến con cái, cha mẹ của mình.

Một người phụ nữ đức hạnh chân chánh thì cả đời của họ trên thực tế chịu ảnh hưởng lớn nhất đầu tiên chính từ người mẹ. Tôi cảm thấy sự ảnh hưởng cả đời này của tôi kỳ thực không phải sau này ở bên ngoài học giáo dục văn hóa truyền thống, mà là gia giáo lúc tôi còn nhỏ. Trong buổi luận đàm văn hóa truyền thống trong nước, tôi từng có một bài giảng khá có tiếng vang, chính là “Hai Người Phụ Nữ Hai Cuộc Đời”. Lúc đó, tôi cùng một cô giáo khác cùng tuổi, cùng học lực, cùng một công việc rất tốt, nhưng đời sống nhân sinh thì hoàn toàn tương phản. Hiện nay thì tôi vẫn là người chồng, hai đứa con trai này, còn cô ấy thì đã ly hôn, tự mình nuôi một đứa con và gặp rất nhiều bất hạnh. Sau đó, chúng tôi bắt đầu chia sẻ về gia giáo lúc còn nhỏ. Bởi vì lúc tôi còn rất nhỏ, khoảng hơn một tuổi đã được ông bà nội đón về nuôi. Lúc đó mẹ tôi thân thể không được tốt lắm, lại mang song thai hai đứa em trai của tôi, nên tôi sống chung với bà nội.

Bà nội tôi là một người phụ nữ rất truyền thống, mười sáu tuổi đã được gả cho ông nội tôi. Nhà ông nội tôi là một gia đình khá giả, nhưng ông là con một. Đến năm nay thì bà nội tôi đã tám mươi lăm tuổi, ông nội tôi tám mươi tuổi, nhưng họ vẫn sống với nhau rất hạnh phúc. Bà nội tôi không có học lực gì, cũng không có văn hóa, còn ông nội thì từ nhỏ đã đọc nhiều thơ kinh, rất có văn hóa, cũng có một chức vụ nhất định, nhưng ông chưa từng ghét bỏ bà nội tôi. Cả đời của bà nội cho tôi một cảm giác, chính là nhẫn nhục, chịu khó. Tôi chưa từng thấy bà la mắng ai, chưa từng thấy bà nội nói ai. Cũng giống như hôm qua cô giáo Lưu đã chia sẻ một số sự việc, lúc nhỏ tôi đều đã trải qua. Gia đình chúng tôi giống như một khách sạn vậy, tức là ai đến cũng được, ăn ở tự nhiên. Nếu không có ai đến, tôi nhớ có một lần bà nội tôi cứ đứng bên bệ cửa sổ nhìn xuống dưới. Tôi nói: “Bà nội! Bà nhìn gì vậy?”. Bà tôi nói: “Hôm qua bà nhìn thấy một người giống như ăn xin vậy, bới trong thùng rác tìm thức ăn”. Bà nội tôi đã đặc biệt hấp mấy cái bánh bao, sau đó lấy túi ni lông bọc lại cẩn thận rồi bỏ vào trong thùng rác đó. Bà luôn để ý xem người ăn xin đó hôm nay có đến tìm đồ ăn hay không. “Vừa tìm chẳng phải ông ấy liền có thể lấy được những cái bánh bao mới hấp rồi hay sao?”. Tôi nói: “Bà à! Bà đừng nhìn nữa, họ muốn lấy thì họ lấy”. Bà nội tôi nói: “Bà đợi ông ấy đến lấy. Tốt nhất ăn lúc còn nóng, không nên ăn nguội. Nên bà cứ đứng đó nhìn”.

Hơn nữa, từ nhỏ khi lên lớp tôi cũng từng chia sẻ những sự dạy dỗ của bà đối với tôi. Ví dụ: Tôi chưa từng có quần áo mới, đều là mặc đồ thừa của bà nội, của cô, của thím. Bà nội tôi nói: “Con gái không được coi trọng việc mặc đồ như vậy”. Cho nên, sau khi lớn lên tôi cũng có phản đối, phản kháng. Bởi vì sau này điều kiện kinh tế của tôi tương đối tốt, đã có một thời gian tôi điên cuồng mua y phục. Đương nhiên học xong văn hóa truyền thống thì tôi đã quay đầu. Lúc nhỏ thì tôi chưa từng được mặc áo mới.

Còn một điều nữa, bà nói không được phép kén ăn. Con gái không được kén cá chọn canh. Có một lần tôi không thích ăn mì, bà nội liền phạt tôi đứng ở dưới lầu từ bốn giờ chiều đến hơn mười giờ tối, cứ đứng đó. Tôi cũng không nói gì. Sau đó, sau khi đưa tôi lên lầu bà nội hỏi tôi có đói không? Tôi nói: “Có đói ạ!”. Bà nội lại mang bát mì đó ra rồi nói: “Đói rồi thì ăn đi!”. Tôi lại ăn bát mì đó. Do vậy, sau này nhà tôi thuê người giúp việc vì sao tay nghề nấu ăn không có tiến bộ vậy? Vì tôi không kén ăn, cô ấy nấu gì thì tôi ăn cái đó. Chồng tôi nói: “Khó ăn như vậy mà em cũng ăn được sao?”. Tôi nói: “Cũng được”. Có thể đó chính là thói quen của tôi.

Một điều nữa, chính là bà nội không cho phép tôi chiếm lợi ích. Bà nói: “Con chiếm bất cứ chút lợi ích nhỏ nào thì đó chính là con chịu thiệt lớn. Con gái đặc biệt không được có tâm lý chiếm lợi ích”. Hơn nữa, từ nhỏ tất cả việc nhà bà đều bắt tôi làm, khoảng năm - sáu tuổi tôi đã gói sủi cảo với bà rồi. Hơn nữa, nếu gói không đẹp thì bà sẽ trách mắng tôi, do vậy mà tôi gói sủi cảo rất đẹp. Sau đó vào dịp tết, ngày lễ, tất cả việc nhà đều do tôi làm.

Những điều này thực sự đã ảnh hưởng cả đời của tôi. Có thể sau khi kết hôn, bước vào trong môi trường xã hội mới bị tiêm nhiễm phải những thứ không tốt, nhưng gặp được văn hóa truyền thống, gặp được thiện duyên này, thì tôi quay đầu đặc biệt nhanh. Bởi vì trước đây tôi cảm thấy hình như từ tận đáy lòng trồng cái hạt giống đó chưa nảy mầm. Có thể trước đây có một số thứ che lấp mất, nhưng khi bạn gặp được duyên phận tốt thì nó sẽ mọc lên rất nhanh. Hơn nữa, trong cuộc sống hôn nhân không thể nói tôi đều thuận buồm xuôi gió, cũng có một số những mê muội, vì tôi không có những đức hạnh tốt như cô giáo Lưu Phương. Trong hôn nhân tôi cũng có những sự mê muội.

Ví dụ sáu - bảy năm trước, lúc đó tôi chưa có con, tôi làm việc tại một công ty nước ngoài ở Bắc Kinh. Công ty đó vô cùng xem trọng tôi. Tổng giám đốc là người nước ngoài, ông hy vọng đưa tôi đến Thượng Hải để phát triển sự nghiệp. Lúc đó, cách nghĩ của tôi tương đối ấu trĩ. Tôi nghĩ, dù sao mình cũng chưa có con, nếu dứt khoát ly hôn, thì tôi sẽ phát triển sự nghiệp của mình càng nhanh chóng, nhẹ nhàng hơn. Tôi liền trở về nhà và vô cùng điềm nhiên nói với chồng tôi rằng tôi muốn ly hôn. Bởi vì con người tôi thuộc loại người không quá chấp trước tình cảm, tức là đối với tình cảm không xem trọng. Chồng tôi nói: “Vì sao vậy?”. Tôi nói: “Em muốn phát triển tốt sự nghiệp”. Chồng tôi rất tức giận, anh ấy nói: “Em có thể ly hôn nếu em viết lý do này rồi trước tiên thưa trình lên ông bà nội của em và ba mẹ em. Họ ký tên thì anh cũng sẽ ký tên”. Sau đó tôi không dám viết, bởi vì tôi rất sợ ông bà nội mắng. Từ nhỏ thực sự họ quản tôi rất nghiêm.

Tôi nhớ, có một lần tôi đứng thổi kẹo cao su, lúc đó khoảng mười tuổi, còn rất nhỏ. Lúc đó nổi lên [phong trào] một loại kẹo cao su (chewing-gum), tôi cũng vừa mới thổi. Tôi về nhà cảm thấy rất thích thú, đang ở đó thổi một cái bong bóng lớn, còn đang ở đó thưởng thức liền bị ông tôi tát một cái vào miệng. Bỗng nhiên tôi nuốt nó vào bụng. Nuốt vào bụng rồi, kỳ thực tôi cũng không nghĩ vì sao ông nội đánh tôi, tôi chỉ nghĩ có phải nó sẽ dính vào bao tử của tôi, hay tôi có còn ăn cơm được hay không? Sau đó ông tôi liền nói: “Đứng vào tường đi! Vì sao ông đánh, con có biết hay không?”. Tôi nói: “Con không biết ạ!”. Ông nói: “Làm gì có đứa con gái nào như vậy chứ, thổi phì phì phì phì, quá xấu! Cả đời này con không được phép thổi nữa”. Sau đó thực sự cả đời này tôi không dám thổi kẹo cao su nữa. Sau đó tôi còn lén hỏi bà nội là: “Nuốt cái đó vào bụng có vấn đề gì không nội?”. Bà tôi nói: “Không sao cả! Con muốn ăn cơm thì cứ ăn đi”. Nhưng giáo dục lúc nhỏ có ảnh hưởng đặc biệt suốt cuộc đời một người.

Hơn nữa, tấm gương của cha mẹ, những tấm gương của tổ tiên sẽ cho bạn sự khích lệ rất tốt. Gia đình chúng tôi không có chuyện ly hôn. Giống như cha mẹ, tôi cũng kết hôn rất sớm, khoảng hai mươi hai - hai mươi ba tuổi là tôi kết hôn. Hiện tại họ cũng đều hơn sáu mươi tuổi rồi, sống cùng nhau rất đằm thắm, giống như chồng cày ruộng, vợ dệt vải vậy. Cha tôi lái xe, mẹ tôi ngồi xe; cha tôi quét dọn vườn hoa, mẹ tôi ở nhà nấu cơm, hai người phối hợp với nhau vô cùng tốt. Giống như rất nhiều hàng xóm trong khuôn viên của chúng tôi rất ngưỡng mộ họ. Có cơ hội tôi có thể dẫn mẹ tôi đến. Mẹ tôi rất trẻ, giống như người hơn bốn mươi tuổi vậy, việc gì cũng không quản, không lo nghĩ. Bà nói: “Những việc này đều do ba con làm chủ, mẹ chỉ nấu cơm cho ngon, nhà cửa dọn dẹp cho sạch vậy là việc của mẹ đã làm xong rồi, những việc lớn khác cũng không liên quan gì đến mẹ”. Do vậy, mặc dù tôi cảm thấy mẹ tôi một đời chẳng phải là một phụ nữ thành công hay là một nữ doanh nhân gì, nhưng cuộc sống như vậy của bà có ảnh hưởng đặc biệt lớn đối với phận làm con cái như chúng tôi. Trong gia đình thì tôi kết hôn được mười sáu năm rồi, em trai tôi cũng kết hôn được hơn mười năm. Chúng tôi đều sống cuộc sống rất bình thường như vậy.“U nhàn trinh tịnh, thủ tiết chỉnh tề”, điều tôi có thể lý giải chính là trinh tiết.

Tôi nhớ có một lần tôi tới Hàng Châu uống trà Long Tĩnh, lúc đó họ đã nói với tôi: “Tịnh Du à! Cô thưởng thức loại trà này đi, nó đặc biệt thơm”. Tôi không biết nghệ thuật thưởng thức trà. Sau đó tôi liền nói: “Tại sao nó lại thơm như vậy?”. Anh ấy nói: “Tôi quen biết gia đình này, khi họ sao trà họ đều dùng các cô gái trong trắng, đều là những cô gái phẩm hạnh rất tốt đi sao trà, cho nên trà của gia đình họ đặc biệt thơm, đặc biệt ngon. Nếu như để những người không giữ quy củ ở đây sao trà, thì vị của trà sẽ không thơm như vậy”. Đương nhiên tôi không thường uống trà nên tôi cũng không biết, nhưng tôi cảm thấy anh ấy nói như vậy có thể có đạo lý. Bởi vì một người phụ nữ phẩm hạnh rất tốt thì từ trường của cô ấy nhất định rất tốt, sẽ cảm hóa được một số cảnh vật bên cạnh.

Vậy “hành kỷ hữu sỉ”(biết hổ thẹn khi chính mình phạm sai) là câu thứ ba của “phụ đức”. Câu nói này do Khổng Lão Phu Tử nói. Chúng ta học “Thái Thượng Cảm Ứng Thiên”, trong đó cũng có nói: “Mới giàu có một chút đã kiêu căng chạy tội, không biết xấu hổ”. Con người sợ nhất chính là không có tâm hổ thẹn. Bạn xem “Liễu Phàm Tứ Huấn” có nói cách để sửa lỗi. Cái tâm đầu tiên cần phải có chính là tâm hổ thẹn. Con người không có tâm hổ thẹn thì không khác gì cầm thú, làm việc gì cũng kiêu ngạo, không biết hổ thẹn, cảm thấy mình làm gì cũng có đạo lý, đều tự cho mình là đúng. Đặc biệt phụ nữ hiện nay, có thể trên phương diện này không có cảm giác hổ thẹn. Điều này tôi nghĩ, không thể trách phụ nữ hiện nay, phải bắt đầu làm từ chính mình, đặc biệt những đệ tử học Phật như chúng ta phải làm một tấm gương tốt để cảm hóa được những người bên cạnh mình.

Tôi có quen một cô học Phật nhỏ hơn tôi vài tuổi. Cô phản bội chồng mình đi ngoại tình với một người đàn ông khác bên ngoài, nhưng ngày ngày vẫn lên công phu khóa sáng, khóa tối. Sau khi cô ấy ngoại tình thì lại phá thai. Sau đó, có một người bạn trung gian quen biết tôi, cũng quen biết cô ấy, đã hỏi tôi. Tôi nói: “Như vậy thì quả báo sau này sẽ rất nặng nề. Cô ấy không nhận thức được chính xác thế nào là học Phật”. Ví dụ có một người nói với tôi là: “Bạn trai của cô ấy học Phật, cô ấy phát hiện thấy anh ấy có rất nhiều điểm sai sót”. Tôi nói: “Vậy cô hãy hỏi anh ta Phật là người thế nào? Anh ta đã học vị Phật nào vậy?”. Có thể trên thân chúng ta có rất nhiều phiền não tập khí, nhưng chỉ cần bạn có tâm hổ thẹn này thì bạn sẽ muốn sửa đổi.

Tập khí của tôi cũng rất nặng. Lần cuối cùng tôi nổi nóng một trận rất lớn với chồng tôi là khoảng ba năm về trước, lúc đó tôi vẫn chưa học “Đệ Tử Quy”. Lúc đó nộ khí của tôi rất lớn, thực sự là không tìm được người để thổ lộ. Bởi vì bình thường tôi cũng không có bạn bè gì, chỉ tình cờ quen một vị trưởng bối tu học rất tốt. Ông là một bác sĩ Đông y chữa bệnh miễn phí cho mọi người. Ông đã hơn bảy mươi tuổi. Tôi thường gọi ông là bác sĩ Tống. Tôi gọi điện thoại cho ông, tôi đã khóc. Tôi nói: “Con rất đau khổ, con đã gặp phải một vấn đề về tình cảm, không phải bởi vì tình cảm mà là chấp ngã”. Lúc đó bác sĩ Tống đã cười và câu đầu tiên ông nói là: “Con đang làm gì?”. Tôi buột miệng nói: “Con học Phật ạ!”. Ông nói: “Vậy con học Phật vì cái gì?”. Tôi nói: “Để thành Phật ạ!”. Ông nói: “Vậy chẳng phải đủ rồi sao? Con muốn thành Phật mà con còn đi so đo với cậu ấy làm gì? Con nói xem, voi có đi tính toán với kiến hay không?”. Đương nhiên sự so sánh này cũng không được thích hợp lắm, nhưng lúc đó tôi lại thấy nhẹ nhõm. Tôi nhẹ nhõm là do tôi nghĩ, mình có chí hướng cao như vậy thì sao phải đi so đo những chuyện phàm tục của thế gian này làm gì. Do vậy, hiện nay tôi cũng thường lấy điều này để hóa giải một số chuyện. Ví dụ như, việc này chẳng có quan hệ gì đến việc tôi thành Phật, chẳng  cuốn sách nào nói nhất định phải làm việc này thì bạn có thể thành Phật, vậy là tôi liền nghĩ đều tốt, tùy duyên vậy! Ví dụ giảng bài, cũng không nói nhất định phải giảng bài thì mới có thể thành Phật. Giảng hay không giảng đều tốt, có duyên thì giảng, không có duyên thì không giảng. Có duyên làm việc gì thì làm việc đó, không có duyên làm gì thì thôi. Do vậy tôi cảm thấy, đệ tử Phật thực hiện “Nữ Đức” có lẽ là dễ nhất. Bởi vì khi trong tâm có chí hướng vô cùng cao, thì chúng ta sẽ xem những việc này rất đỗi bình thường. Chúng ta còn có một tấm gương tốt như sau. Tôi từng in 1.000 cuốn “Thích Ca Mâu Ni Phật Truyện”. Tôi rất thích đọc, không rời tay, cũng tặng cho rất nhiều người. Từ đầu đến cuối tôi đã xem qua một lượt. Ngài là thầy giáo, là bổn sư của chúng ta. Ngài làm như thế nào? Mặc dù Ngài là nam, còn tôi là phụ nữ, nhưng Ngài có rất nhiều lời chỉ dạy, giáo huấn cho phụ nữ. Một người phụ nữ nên làm vợ, nên làm phụ nữ như thế nào, Ngài đã dạy như vậy thì chúng ta cũng nên làm theo như vậy, nếu không thì chúng ta đừng nói là mình học Phật. Bạn nói tôi có hứng thú với lời Phật dạy, tôi hiểu rõ, ấy thế mà thực sự lại là người không tốt.

Tâm hổ thẹn là do thông qua học tập, thông qua việc không ngừng phản tỉnh bản thân mà sanh khởi. Con người nếu không phản tỉnh bản thân thì sẽ không có cảm giác hổ thẹn. Bạn làm rồi bạn sẽ cảm thấy rất có đạo lý, nên làm như vậy. Khi bạn vừa phản tỉnh bản thân thì tâm hổ thẹn của bạn sẽ sanh khởi.

Phản tỉnh như thế nào? Tôi cảm thấy, ví dụ bạn gặp phải một số nghịch cảnh, gặp phải một số chuyện không như ý, gặp phải một số chuyện phiền não, hoặc là bạn sanh bệnh, những lúc này bạn phải tịnh tâm lại phản tỉnh chính mình một chút. Vì sao bạn lại sanh bệnh, vì sao người như vậy lại đến bên cạnh bạn? Do chiêu cảm mà ra. Chẳng phải là: “Vật ở theo bầy, người chơi theo nhóm” (vật dĩ loại tụ, nhân dĩ quần phân) hay sao? Tại sao người như vậy lại đến tìm bạn? Chẳng phải họ nói ra đều là những lời nói rất khó nghe hay sao? Thế nên bạn phải phản tỉnh chính mình.

Hôm đó tôi nghe thầy Chung giảng “Luận Ngữ”, phần để lại cho tôi ấn tượng sâu nhất chính là: “Dân vô tín tắc bất lập”. Đây là một chương trong “Luận Ngữ”. Tôi cảm thấy cho dù là học gì thì “tín” có lẽ là quan trọng nhất, nếu không có “tín” thì đều sẽ xuất hiện vấn đề. Cũng giống như sáng hôm qua, kỳ thực tôi không lạc đường, con đường tôi đi hoàn toàn chính xác, nhưng đi nửa đường thì tôi lại nghĩ, “có phải con đường này không, hình như không phải”, liền quay lại. Quay lại rồi tôi đứng ở đó. Sau đó tôi nghĩ, sắp đến giờ rồi không tìm nữa, hay là tìm thiện tri thức đến dẫn về. Tôi liền gọi điện thoại cho cô Du. Tôi nói: “Hình như tôi lạc đường rồi, tôi ở đây chờ cô”. Kết quả, chờ chưa đến hai phút thì cô Du đến. Cô nói: “Cô đi đúng đường rồi, chính là con đường này. Cô cứ đi thẳng là đến”.

Trong quá trình học của chúng ta đều là như vậy, đều do dự mình học cái này có đúng không, có phải như vậy không? Nếu vậy thì bạn đã làm lỡ thời gian. Do vậy, kiên định lòng tin chính là không cần gì phải do dự, chỉ cần làm như vậy thì đúng rồi. Học “Nữ Đức” có thể thành tựu một đời này của chúng ta. Nó là nền tảng để chúng ta học Phật.

Nếu mọi người có hứng thú thì mở “Ấn Quang Đại Sư Văn Sao”, sẽ thấy một lượng lớn đều giảng về “Nữ Đức”. Chi tiết đến mức, đeo đồ trang sức hay không, có thể xuất gia hay không, làm sao dạy con cái, làm sao chỉ bảo chồng, nên cho con cái xem những sách gì, đặt tên như thế nào, nhất cử nhất động Ngài đều nói. Tôi cảm thấy Tổ Sư Ấn Quang thật từ bi, bao gồm cả việc đặt tên Ngài cũng nói cho bạn. Con gái nên đặt những tên gì, cần đặt những tên tương tự như là “u nhàn trinh tịnh”, không nên quá khoa trương[DTNT2] . Đặt tên như vậy để lúc nào chúng cũng nhắc nhở chính mình.

Tên của tôi là do ông nội tôi đặt cho. Bởi vì lúc đó ông đã chọn hai cái tên. Một là Trần Vũ Tâm, hai là Trần Tịnh Du. “Vũ” nghĩa là trời mưa; “tâm” là tâm linh, cảm giác khá thanh tịnh mà linh hoạt. Ông nội tôi là người rất thích đọc sách. Sau đó ông tôi chọn tên cho tôi là Tịnh Du. “Tịnh” là ông hy vọng cả đời tôi giống như một người phụ nữ phải yên tĩnh, giữ được sự thanh tịnh. Ông nói với tôi: ““Du” có nghĩa là ngọc đẹp, không tỳ vết, hy vọng phẩm hạnh của con có thể giống như một viên ngọc đẹp, không tỳ vết vậy”. Nhưng bản thân tôi rất hổ thẹn, vì tôi có rất nhiều khuyết điểm. Do vậy mà tôi cần phải thông qua học tập giáo huấn của Thánh Hiền để có thể loại bỏ từng chút một, chuyển hóa những khuyết điểm đó.

“Động tịnh hữu pháp”. “Động tịnh hữu pháp” đứng sau ba câu phía trước. Chữ “pháp” này chính là quy tắc, quy củ, cũng chính là nói khi bạn khởi lên một lời nói, một hành động hay khi bạn trầm mặc tĩnh tọa, thì đều phải có một cái tướng uy nghi. Kỳ thực, một người phụ nữ sau khi bạn làm được bốn câu này thì sẽ khiến mọi người cảm thấy người phụ nữ này rất đức hạnh đoan trang, bao dung, không lẳng lơ, rất đúng mực, lịch sự nho nhã, điềm đạm, khiêm tốn. Tôi tin đây có lẽ cũng là tiêu chuẩn của yểu điệu thục nữ.

Nhưng một người phụ nữ như vậy, trong xã hội hiện nay thật sự vô cùng khó tìm. Nguyên nhân căn bản chính là thiếu sự giáo dục, không có người dạy. Cha mẹ chúng ta không dạy, trường học không dạy, xã hội đương nhiên càng không dạy. Chúng ta hãy mở tất cả tạp chí ra xem, có quyển nào chuyên dạy về “Nữ Đức” hay không? Tất cả tạp chí đều chỉ dạy bạn làm sao để trang điểm, làm đẹp, mặc những trang phục hết sức gợi cảm. Đều là những tạp chí bới móc đời tư của các minh tinh, làm thế nào để tìm người có tiền,….

Tôi đến thẩm mỹ viện, sau đó tôi đã kiến nghị họ nên thay những quyển sách tạp chí đó bằng quyển “Hạnh Phúc Nhân Sinh” của thầy Thái Lễ Húc, “Chu Tử Trị Gia Cách Ngôn”. Sau đó họ nói, họ không có những loại sách này, không mua được. Tôi liền mang đến rất nhiều sách, tôi nói: “Những quyển sách này có thể xem, những quyển kia nếu khách hàng thích có thể thỉnh về”. Nhưng họ cũng không thay đổi toàn bộ sách, mà vẫn giữ lại những quyển sách báo của họ. Sau đó họ nói, hiệu quả cũng khá tốt. Có người xem liền nói: “Quyển sách này tôi chưa từng xem qua, hoàn toàn mới mẻ, cũng có đạo lý”. Bởi vì trước đây tôi cũng đi mỹ viện, tiền trong thẻ của thẩm mỹ viện trước đây vẫn chưa dùng hết nên vẫn phải tiếp tục sử dụng, muốn trả lại họ cũng không đồng ý. Tôi đến rồi ngồi ở đó. Tôi nói: “Tôi muốn xem tạp chí”. Sau đó tôi nói đùa với họ là: “Những quyển tạp chí này của bạn tôi không cách gì xem được, chúng đều ảnh hưởng không tốt đến thân tâm của tôi”, nên tôi muốn giúp họ đổi sang sách khác.

Khi yên tĩnh một mình phải nhất tâm hướng thiện, không nên có tạp niệm, không nên để những chuyện hỗn tạp vào trong tâm. “Phật Thuyết Thập Thiện Nghiệp Đạo Kinh” có nói: “Thường tư duy thiện pháp, thường quán sát thiện pháp”. Đây chính là việc chúng ta cần làm khi yên tĩnh một mình. Bạn phải luôn tư duy thiện pháp, quán sát thiện pháp. Nhìn mọi người, nhìn nhất cử nhất động của người bên cạnh bạn, họ đều đáng để bạn học tập. Bạn học như thế nào, làm như thế nào, làm sao để giúp đỡ người khác, bạn hãy tùy duyên tùy phận, không cần phải đặc biệt cố gắng đi tìm cầu.

Con người ai cũng có một đặc điểm, khi họ quen làm việc thiện thì thiện tâm và thiện căn của họ sẽ tích lũy càng ngày càng sâu dày, khi sâu dày tới một mức độ nhất định thì sẽ xuất hiện một cảnh giới bất khả tư nghì. Nhưng nếu bạn không đi tích lũy, bạn không tích công lũy đức, thì cảnh giới đó vĩnh viễn sẽ không xuất hiện. Vậy khi làm những việc này bạn nên tùy duyên là được.

Ví dụ năm ngoái, khi tham gia buổi luận đàm ở đảo Tần Hoàng tôi đã quen được một nhà hảo tâm. Nhà hảo tâm đó đã giúp đỡ tất cả những nông dân nghèo khổ ở vùng núi, chủ yếu là giúp đỡ gửi một số quần áo cũ, mua một số gạo, mì, dầu đến đó. Sau khi trở về, bởi vì quần áo cũ của tôi, quần áo lao động của các nhân viên không mặc cũng rất nhiều, một số thứ khác như: ga giường, mền, chăn, giày mà gia đình của các nhân viên này không dùng chúng tôi đã thu gom được khoảng sáu thùng lớn. Chúng tôi gom xong đem đi giặt sạch sẽ, xong gửi qua bên đó. Hoạt động này làm từ năm ngoái, đến hiện tại vẫn duy trì việc gửi đồ qua bên đó. Hoạt động này sau đó đã được nhân rộng ra.

Tôi có một hội tịnh tâm [DTNT3] riêng. Trong hội chúng tôi, có một số bạn bè đều cùng nhau học văn hóa truyền thống. Họ đều là một người truyền cho hai người, hai người truyền cho ba người, định kỳ mang một số quần áo trong nhà không dùng đem đến hội. Sau đó, trong hội có hai cô giáo đem chúng đi giặt sạch sẽ rồi đóng gói lại  gửi qua bên đó. Họ làm việc này dường như đã trở thành một việc vô cùng tự nhiên. Không phải bạn ráng sức đi làm, hoặc như thế nào đó, mà dần dần nó sẽ khởi phát cái tâm thiện lành của mọi người.

Khi nói đến động, đương nhiên bao gồm miệng động và thân động. Phía sau có nói nên làm như thế nào? Nói tóm lại, một người phụ nữ đức hạnh họ biểu hiện ra luôn là một người có quy tắc, có khuôn phép, nghiêm túc, không nóng vội, tâm rất an tĩnh, có định lực. Một người có định lực thì sẽ khiến mọi người cảm thấy rất vững vàng, khiến mọi người cảm thấy có thể nương tựa được. Họ sẽ cảm thấy khi gần bạn tâm sẽ định lại, họ sẽ muốn đến tìm bạn.

Trước tiên hãy khoan nói đến lo cho mọi người bên ngoài, mà chính là bạn có thể lo liệu tốt cho gia đình nhỏ trong nhà bạn hay không. Ví dụ, tôi không thể nổi giận hoặc nóng vội. Tâm tôi vừa nóng vội thì chồng tôi liền không định. Anh ấy nói: “Trong tâm anh thấy bất ổn, dạo này em làm sao vậy?”. Do vậy, tâm của phụ nữ phải yên tĩnh, tâm phải định. Tâm bạn vừa định thì từ trường trong nhà bạn cũng sẽ định lại. Bạn ở trong nhà giống như là vật báu trấn biển vậy. Cho nên bạn không được dao động, bạn vừa dao động thì gia đình bạn liền sẽ nổi sóng thần, cuồng phong dữ dội, đều sẽ  làm bất ổn đến con cái cũng hoảng sợ, chồng bạn cũng thấp thỏm, họ sẽ cảm thấy ở đây có vấn đề gì vậy. Do vậy bạn xem, từ xưa đến nay những bà lão trong gia đình rất uy nghiêm ngồi ở đó. Các bà ngồi ở đó thì gia đình đều rất ổn định. Tương lai chúng ta nên trở thành những bà lão như vậy, không nên dao động.

Sau đây chúng ta tiếp tục chia sẻ phần “phụ ngôn”. “Phụ ngôn” vô cùng hay, cũng có bốn câu là: “trạch từ nhi thuyết” (“từ” là ngôn từ), “bất đạo ác ngữ” (nghĩa là không nói những lời thô ác), “thời nhiên hậu ngôn”(“thời” là thời gian). “Thời nhiên hậu ngôn, bất yếm ư nhân” (“yếm” là đáng ghét).

Bốn câu này có ý nghĩa gì vậy? Nghĩa là bạn phải suy nghĩ xem, những lời mà bạn nói ra, những lời mà bạn chọn lựa đó có nên nói hay không, có thể nói hay không?

“Trạch từ nhi thuyết”. Nhìn một cách đơn giản thì những lời chúng ta nói ra không thể là những lời thô ác. Nhưng trên thực tế, nếu phân tích ra thì cũng không dễ dàng. Trước tiên bạn phải phân biệt được thiện - ác. Bạn còn cho rằng những lời nói ra đều là lời thiện lương, nhưng trên thực tế đều là những lời thô ác, vậy phải làm sao? Học tập tiêu chuẩn của thiện - ác, kỳ thực trong “Thập Thiện Nghiệp Đạo Kinh” đã phân biệt rất rõ ràng, đặc biệt là trên phương diện ngôn ngữ. Lời lưỡng thiệt, lời vọng ngữ, lời ỷ ngữ, lời ác khẩu đều thuộc lời nói thô ác. Vậy, những lời nói thông thường khác nên nói như thế nào?

Đối với phụ nữ, tôi xin phân tích những điểm trọng yếu như sau. Thứ nhất, phụ nữ không nên tụ tập nói chuyện phiếm, tán gẫu. Đây là điều mà phụ nữ đặc biệt dễ phạm. Vì sao vậy? Bởi vì những nhân viên nữ trong công ty chúng tôi trước đây đều là như vậy. Nghĩa là hai - ba người một tốp, ba đến năm người một nhóm, ngồi đó nói chuyện y phục của bạn như thế này, khuyên tai của tôi như thế kia, hôm qua bạn xem phim gì, phim Hàn Quốc gì…. Bạn xem, đó không phải vọng ngữ, cũng không phải ác khẩu, cũng không phải lưỡng thiệt, cũng chẳng phải ỷ ngữ, nhưng những lời nói này không có một chút tác dụng gì. Sau đó, sau khi tôi học tập “Nữ Giới” tôi liền nói rất rõ ràng với họ là: “Chúng ta phải sửa đổi một chút, có thể không túm năm tụm ba nói những lời vô nghĩa này được không. Các bạn tập trung lại, nếu có công việc thì nói công việc, khi không có chuyện gì thì chúng ta xem giáo huấn của Thánh Hiền hoặc nghĩ xem việc này nên làm như thế nào để có kết quả tốt hơn”. Tôi nói: “Những lời này thực chất lãng phí thời gian, tinh lực, và thể lực của chúng ta”. Hơn nữa, còn dễ dẫn tới mâu thuẫn. Đó là tâm so sánh cao thấp. Bộ y phục này của bạn đẹp, ngày mai tôi cũng đi mua một bộ; bạn xem bộ phim Hàn Quốc đó, ngày mai tôi cũng xem. Những chuyện không tốt sẽ truyền đi càng ngày càng nhiều. Hơn nữa, ba đến năm người tụ tập lại dễ xảy ra vấn đề là mọi người cảm thấy, có phải hai - ba người kia họ cũng khá tốt, như thế này thế kia. Đặc biệt sẽ dễ xảy ra tranh cãi trong đoàn thể. Đây là một điều mà sau khi học “Nữ Giới” tôi đã chia sẻ cùng các nhân viên của mình.

Còn một điều mà tôi đã nói với rất nhiều thầy cô giáo và bạn bè rằng, không nên nói những lời bông đùa. Bởi vì, có rất nhiều phụ nữ đặc biệt thích nói đùa, đặc biệt những phụ nữ phương Bắc chúng ta tính cách rất qua loa, thoải mái. Chúng ta nói chuyện thường tùy tiện, cẩu thả, thuận miệng là nói ra những lời nói đùa. Những lời nói đùa này thường là: “Người nói vô tình người nghe hữu ý”. Có thể người nói không có ý gì, nhưng người nghe lại để tâm, nên họ sẽ tính toán so đo. Bởi vì bên cạnh tôi đã xảy ra một số việc. Trong số họ, có một cô gái đặc biệt thích nói đùa, kết quả đã đắc tội với người khác nhưng cô lại không hề biết, cô còn cảm thấy mình rất biết nói chuyện rất hài hước. Việc này không gọi là hài hước. Nếu chúng ta học “Nữ Luận Ngữ”, trong  “Nữ Luận Ngữ” đã chỉ ra, đối với những lời nói này phải rất cẩn trọng, đặc biệt là phụ nữ không được nói những lời bông đùa.

Thứ ba, chính là không được nói những lời không nghiêm túc, đặc biệt khi bên cạnh có những bạn khác giới. Bởi vì tôi cũng phát hiện có một số phụ nữ, ví dụ khi ăn cơm cùng khách hàng hay cùng một số những vị lãnh đạo chức vị tương đối cao thì rất thích biểu hiện bản thân, nói hoài nói mãi, đến lúc nói ra những lời không thực tế. Thêm vào đó, có thể dáng vẻ tương đối ưa nhìn, khá xinh đẹp, những lời này càng nói càng không nghiêm túc. Kết quả, dẫn đến một số phiền phức. Có thể người nam này cho rằng, có phải bạn có tâm tư gì không, hay thế này thế nọ. Điều này sẽ rước họa vào thân. Do vậy, nếu bản thân chúng ta có thể trang nghiêm thì sẽ không dẫn đến những việc không tốt đó.

Trong cuộc sống, mỗi người có thể đều đã trải qua cám dỗ, nhưng quan trọng là xem bản thân bạn cư xử như thế nào. Bạn có thể rất kiên định thì một lần là nắm bắt được, vượt qua được đề thi này rồi, sẽ không có lần thứ hai. Cuộc đời của tôi, trong ấn tượng thì có hai lần tôi trực tiếp đối diện.

Lần thứ nhất, lúc đó tôi đang làm việc trong công ty của chồng tôi. Sau đó có một khách hàng lớn, ông không biết thân phận của tôi nên thường đến công ty mời tôi đi ăn cơm. Bởi vì tôi không làm bên nghiệp vụ, tôi làm văn phòng. Tôi nói: “Anh làm bên nghiệp vụ không có liên quan gì với tôi cả, nên anh không cần thiết phải mời tôi đi ăn cơm. Anh nên mời giám đốc nghiệp vụ đi ăn cơm”. Sau đó anh ta nói: “Tôi ăn cơm với cô thì tôi sẽ mua đồ của công ty cô”. Tôi nói: “Anh mua hay không mua không quan hệ gì với việc có ăn cơm với tôi hay không”. Tôi đã nói trước toàn thể nhân viên. Lúc đó tôi đã không hề khách khí mà nói như vậy.

Sau đó khi lần thứ ba anh ta đến tìm tôi, tôi đã trực tiếp nói rằng: “Tôi có con rồi, có gia đình rồi, nên tôi không cần phải ra ngoài ăn cơm với người khác, trong nhà tôi cũng rất bận”. Anh ta nói: “Vậy cô mang cả con đi cùng”. Tôi liền cười và nói: “Điều đó không thể được. Con người tôi tương đối truyền thống, tôi là người như vậy”. Sau khi anh ta đi rồi, mọi người nói với tôi rằng: “Chị có nghĩ, anh ta có thể là một vị lãnh đạo không?”. Tôi nói: “Điều đó không có quan hệ gì với tôi. Anh ta thích thì mua, không mua thì thôi”. Đây là một lần.

Còn có một lần, chính là khi tôi đã rời khỏi tập đoàn công ty của chồng tôi để lập công ty riêng. Tôi cũng gặp một vị giám đốc. Lúc đó, chúng tôi cũng đang cùng ăn cơm để nói những việc liên quan đến công việc. Nói một lúc anh ta liền chuyển chủ đề, anh ta nói: “Tịnh Du à! Cô có biết trong xã hội hiện nay nam nữ qua lại có thể còn có quan hệ gì không?”. Tôi nói: “Điều đó không liên quan gì với bữa cơm hôm nay của chúng ta. Anh muốn ăn thì anh hãy nghiêm túc ăn, nếu không ăn thì sau này đến đây là kết thúc”. Đó là lần cuối cùng chúng tôi cùng nhau ăn cơm. Trước đây, khi anh ta đến còn thường gọi tôi là Tịnh Du này Tịnh Du kia, nhưng từ đó về sau khi anh ta đến công ty chúng tôi mua một số đồ thì anh ta khá nghiêm túc nói: “Giám đốc Trần à! Tôi muốn mua cái này (cái kia), cô có thể giảm giá được không?”. Tôi nói: “Cái đó giảm giá một chút cũng có thể được”. Tôi đã gặp qua hai lần như vậy, sau này thì không còn những loại đề thi này nữa. Bởi vì dường như ông trời chính là như vậy, phát cho bạn một bài thi, rồi lại phát thêm một bài thi nữa, nếu thấy ý chí của bạn khá kiên định thì ông trời sẽ không thử bạn nữa, nếu không thì sẽ luôn có những bài thi như vậy. Cuộc đời tôi đã gặp chuyện này hai lần. Chồng tôi cũng biết tôi gặp chuyện đó, nhưng rất thản nhiên, trở về tôi còn nói đùa với anh ấy. Sau đó anh ấy nói: “Em vẫn còn sức hấp dẫn sao? Tại sao anh không nhìn ra vậy?”. Tôi nói: “Đúng! Con người em rất bình thường, thật không ngờ!”. Cho nên là phụ nữ, bạn chỉ cần giữ vững bản thân thì sẽ không gặp phải những vấn đề này, mọi người sẽ rất tôn trọng bạn. Khi nói chuyện đừng nên nói những lời ngả ngớn, bởi vì sau khi nói ra những lời này đều sẽ dẫn đến một số phiền phức cho chính mình.

Còn một điều quan trọng nhất, cũng là điều mà chúng ta có thể cần phải làm được, chính là không được trách móc người khác. Phụ nữ chúng ta đặc biệt bản thân có một số những ưu điểm như vóc dáng rất xinh đẹp, công việc tương đối tốt, nhận được tiền lương cao hơn chồng, trở về nhà trước tiên chúng ta không nói người khác, mà sẽ nói này nói nọ với chồng, nói những lời thị phi. Vậy nói ra những lời này có tác dụng hay không? Tôi cảm thấy không có tác dụng gì. Bởi vì bạn trách móc người khác thì họ cũng không nhất định sẽ nghe, sau đó bạn còn đắc tội với họ. Do vậy, tốt nhất không nên nói.